Προϋπολογισμός της ΕΕ: ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των φορολογικών και τελωνειακών αρχών για μια ασφαλέστερη και πιο ευημερούσα ΕΕ

Για τον επόμενο μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ για την περίοδο 2021-2027, η Επιτροπή προτείνει μέτρα για να καταστεί η φορολογική και τελωνειακή συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών καλύτερη και αποτελεσματικότερη.

Η συνεχιζόμενη χρηματοδότηση των προγραμμάτων αυτών θα δώσει στη ΕΕ τη δυνατότητα να συνεχίσει να προσφέρει στις επιχειρήσεις απρόσκοπτη και εύκολη πρόσβαση στην ενιαία αγορά της ΕΕ, προκειμένου να καταστεί δυνατή η άνθηση του εμπορίου, να προστατεύει τους πολίτες από τα επικίνδυνα εμπορεύματα που εισέρχονται στην Ένωση από τα εξωτερικά μας σύνορα και να εξασφαλίζει ότι τα κράτη μέλη διαθέτουν τα μέσα για την καταπολέμηση της φοροαποφυγής και φοροδιαφυγής.

Ο Πιερ Μοσκοβισί, Επίτροπος Οικονομικών και Δημοσιονομικών Υποθέσεων, Φορολογίας και Τελωνείων, δήλωσε τα εξής: «Η προστασία του τελωνειακού εδάφους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η εφαρμογή των κοινών μας κανόνων για τη φορολογία

απαιτούν στενή συνεργασία μεταξύ των αρμόδιων εθνικών αρχών. Τα νέα μας προγράμματα «Τελωνεία» και «Fiscalis» θα συμβάλουν στην επίτευξη αυτών των στόχων. Με ελάχιστο κόστος, παρέχουν πραγματική ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία, προσφέροντας πρωτοφανή πλεονεκτήματα στις φορολογικές και τελωνειακές αρχές των κρατών μελών, όταν αυτές συνεργάζονται προς το συμφέρον των πολιτών και των επιχειρήσεών μας.»

Η Επιτροπή προτείνει μια συνεχιζόμενη χρηματοδοτική δέσμευση ύψους 950 εκατ. ευρώ για το πρόγραμμα της ΕΕ «Τελωνεία» και 270 εκατ. ευρώ για το πρόγραμμα «Fiscalis», που αντιπροσωπεύουν αντίστοιχα μόλις το 0,07 % και το 0,02 % του επόμενου προϋπολογισμού της ΕΕ.

Το νέο πρόγραμμα «Τελωνεία» θα συμβάλει στη δημιουργία σύγχρονης τελωνειακής ένωσης, που θέτει τα συμφέροντα των πολιτών και των επιχειρήσεων της ΕΕ στο επίκεντρο του ενδιαφέροντός της με τους εξής τρόπους:

• Αύξηση της ανταλλαγής πληροφοριών και δεδομένων ανάμεσα στις εθνικές τελωνειακές διοικήσεις, προκειμένου να εντοπίζουν καλύτερα τη ροή των επικίνδυνων προϊόντων και των προϊόντων απομίμησης/παραποίησης: το 2017 κατασχέθηκαν στα σύνορα της ΕΕ συνολικά 2,7 εκατομμύρια τεμάχια πυρομαχικών και 188 000 τεμάχια εκρηκτικών·
• συνεχιζόμενη διευκόλυνση των αυξανόμενων εμπορικών συναλλαγών: το περασμένο έτος οι τελωνειακές αρχές της ΕΕ διεκπεραίωσαν 331 εκατομμύρια διασαφήσεις·
• υποστήριξη των τελωνειακών αρχών όσον αφορά την προστασία των δημοσιονομικών και οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης, καθώς και την ορθή είσπραξη των τελωνειακών δασμών, του ΦΠΑ κατά την εισαγωγή και των ειδικών φόρων κατανάλωσης. Το νέο πρόγραμμα θα βελτιώσει την ικανότητα των τελωνειακών διοικήσεων να ανταποκρίνονται στην αύξηση του εμπορίου και στα μεταβαλλόμενα οικονομικά και εργασιακά μοντέλα, όπως για παράδειγμα το ηλεκτρονικό εμπόριο και η τεχνολογία blockchain και θα ενισχύσει τη διατομεακή συνεργασία και κατάρτιση·
• σχεδιασμός καλύτερων στρατηγικών διαχείρισης του κινδύνου για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ και για την ενίσχυση της ικανότητάς της να ανταποκρίνεται καλύτερα στις απειλές κατά της ασφάλειας και στο διεθνικό έγκλημα.

Το νέο πρόγραμμα «Fiscalis» θα στηρίξει τη συνεργασία μεταξύ των φορολογικών διοικήσεων των κρατών μελών και θα συμβάλει αποτελεσματικότερα στην καταπολέμηση της φορολογικής απάτης, της φοροδιαφυγής και της φοροαποφυγής, με τους εξής τρόπους:

• Δημιουργία καλύτερων και περισσότερο συνδεδεμένων συστημάτων ΤΠ, τα οποία κάθε κράτος μέλος θα έπρεπε να αναπτύξει μόνο του σε διαφορετική περίπτωση. Μεταξύ άλλων προβλέπεται η ανάπτυξη και συντήρηση διαλειτουργικών και αποδοτικών ως προς το κόστος λύσεων ΤΠ για τη στήριξη των φορολογικών αρχών όσον αφορά την εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ·
• Ανταλλαγή ορθών πρακτικών και κατάρτισης για την ενίσχυση της αποδοτικότητας: Μεταξύ άλλων, θα συμβάλει στην αποφυγή του περιττού διοικητικού φόρτου για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις (συμπεριλαμβανομένων των ΜΜΕ) στις διασυνοριακές συναλλαγές και θα αυξήσει σημαντικά τον αριθμό των 423 000 επαγγελματιών του τομέα της φορολογίας που έχουν καταρτιστεί από το 2014·
• εφαρμογή κοινών δράσεων στη διαχείριση κινδύνου και τους ελέγχους — από το 2014 έχουν οργανωθεί 1 000 τέτοιες δράσεις μεταξύ των κρατών μελών·
• προώθηση της ανταγωνιστικότητας της Ένωσης, ενίσχυση της καινοτομίας και διευκόλυνση της εφαρμογής νέων οικονομικών μοντέλων.

Επόμενα στάδια

Είναι απαραίτητο να επιτευχθεί σύντομα συμφωνία για τον συνολικό μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ και τις τομεακές του προτάσεις, προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι τα κονδύλια της ΕΕ για τα τρέχοντα προγράμματα, συμπεριλαμβανομένων όσων προορίζονται για την ενίσχυση της τελωνειακής ένωσης και την καταπολέμηση της φοροαποφυγής και της φοροδιαφυγής, μπορούν να συνεχίσουν να παράγουν αποτελέσματα στην πράξη.

Καθυστερήσεις σαν αυτές που σημειώθηκαν στην αρχή της τρέχουσας δημοσιονομικής περιόδου 2014-2020 θα είχαν ως αποτέλεσμα η ΕΕ να απωλέσει έσοδα για τον προϋπολογισμό της ΕΕ τα οποία θα προέρχονταν από την αποτελεσματική είσπραξη των τελωνειακών δασμών της ΕΕ, οι τελωνειακές αρχές να μην είναι πλήρως ικανές να διατηρούν τα σύνορά μας ασφαλή και οι πολίτες να προστατεύονται λιγότερο από τα επικίνδυνα εμπορεύματα και τα εμπορεύματα παραποίησης/απομίμησης.

Η επίτευξη συμφωνίας για τον επόμενο μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό μέσα στο 2019 θα συμβάλει στην απρόσκοπτη μετάβαση από τον τρέχοντα (2014-2020) μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό στον νέο, και θα εξασφαλίσει την προβλεψιμότητα της χρηματοδότησης προς όφελος όλων.

Ιστορικό του φακέλου

Το πρόγραμμα της ΕΕ «Τελωνεία» συνέβαλε ήδη στην αύξηση της ικανότητας των τελωνειακών αρχών να διατηρούν τα σύνορά μας ασφαλή, με παράλληλη διευκόλυνση των συναλλαγών και προστασία των πολιτών της ΕΕ από τα επικίνδυνα εμπορεύματα και τα εμπορεύματα παραποίησης/απομίμησης. Κατέστησε επίσης δυνατή την καλύτερη και αποτελεσματικότερη είσπραξη των τελωνειακών δασμών της ΕΕ, οι οποίοι το 2017 ανήλθαν σε ποσοστό σχεδόν 16 % του συνολικού προϋπολογισμού της ΕΕ. Καθώς η τελωνειακή ένωση της ΕΕ ετοιμάζεται να εορτάσει την 50ή της επέτειο το 2018, η σημερινή πρόταση θα εξασφαλίσει συνεχείς βελτιώσεις στον κορμό της ενιαίας αγοράς της ΕΕ.

Παράλληλα, το πρόγραμμα «Fiscalis» έχει επίσης αποδειχθεί απαραίτητο, συμβάλλοντας στη βελτίωση της συνεργασίας ανάμεσα στις φορολογικές διοικήσεις σε ολόκληρη την ΕΕ με στόχο την καλύτερη είσπραξη των φόρων και την καταπολέμηση της φορολογικής απάτης. Το πρόγραμμα «Fiscalis», που σχεδιάστηκε αρχικά το 1993 αμιγώς ως πρόγραμμα κατάρτισης και ανταλλαγής υπαλλήλων, έχει αλλάξει το τοπίο της φορολόγησης στην ΕΕ τα τελευταία 20 χρόνια. Παρέχει ένα ευέλικτο και απλό περιβάλλον για τη φορολογική συνεργασία, με σημαντική προστιθέμενη αξία και αντίκτυπο σε επίπεδο ΕΕ, παρά το σχετικά περιορισμένο μέγεθός του. Σε έναν μόνο χρόνο (το 2015), βοήθησε τα κράτη μέλη, μέσω κοινών ενωσιακών ελέγχων, να υπολογίσουν ενδεχόμενη ανάκτηση φόρων πάνω από 590 εκατ. ευρώ. Η σημερινή πρόταση για το νέο πρόγραμμα «Fiscalis» έρχεται σε μια συγκυρία που το δημόσιο αίσθημα κατά της φοροαποφυγής είναι ισχυρό και οι κυβερνήσεις της ΕΕ πρέπει να αντισταθμίσουν απώλεια 50 και πλέον δισ. ευρώ ετησίως, λόγω της σχετικής με τον φόρο προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) απάτης. Ένα ενισχυμένο πρόγραμμα θα συμβάλει στην αντιμετώπιση αυτού του ζητήματος.