Προκειμένου να διαπιστώσει αν υπάρχει «υπαινιγμός» απαγορευόμενος από το δίκαιο της Ένωσης, το εθνικό δικαστήριο πρέπει να εξακριβώσει αν ο καταναλωτής ανακαλεί απευθείας στη μνήμη του την καταχωρισμένη γεωγραφική ένδειξη «Scotch Whisky» όταν έχει προ οφθαλμών ένα προϊόν φέρον την ονομασία «Glen».

Δεν αρκεί να είναι η ονομασία ικανή να δημιουργήσει στον ενδιαφερόμενο καταναλωτή οποιουδήποτε είδους συνειρμό σχετικό με την προστατευόμενη ένδειξη ή με την οικεία γεωγραφική περιοχή.

Ο Michael Klotz εμπορεύεται ουίσκι που φέρει την ονομασία «Glen Buchenbach», το οποίο παράγεται από αποστακτήριο ευρισκόμενο στο Berglen στην κοιλάδα του Buchenbach στη Σουηβία (Γερμανία). Η ετικέτα που τίθεται στις φιάλες περιλαμβάνει μεταξύ άλλων τις ακόλουθες πληροφορίες: «Waldhornbrennerei [αποστακτήριο Waldhorn], Glen Buchenbach, Swabian Single Malt Whisky [ουίσκι single malt Σουηβίας], Deutsches Erzeugnis [γερμανικό προϊόν], Hergestellt in den Berglen [παρασκευάζεται στο Berglen]».

Η ένωση Scotch Whisky Association, που έχει ως σκοπό την προώθηση των συμφερόντων της βιομηχανίας του σκωτσέζικου ουίσκι, φρονεί ότι η χρήση του όρου «Glen» για το ως

άνω γερμανικό ουίσκι προσβάλλει την καταχωρισμένη γεωγραφική ένδειξη «Scotch Whisky». Υποστηρίζει ότι, παρά τις άλλες ενδείξεις που περιλαμβάνονται στην ετικέτα, ο όρος «Glen» είναι ικανός να παρασύρει τους καταναλωτές σε εσφαλμένο συσχετισμό με την ως άνω καταχωρισμένη γεωγραφική ένδειξη και, με τον τρόπο αυτόν, να τους παραπλανήσει όσον αφορά την προέλευση του ουίσκι αυτού. Γι’ αυτό, η The Scotch Whisky Association άσκησε αγωγή ενώπιον του Landgericht Hamburg (πρωτοδικείου Αμβούργου, Γερμανία), ζητώντας από το δικαστήριο αυτό να διατάξει τον M. Klotz να πάψει να χρησιμοποιεί την ονομασία «Glen Buchenbach» για το εν λόγω ουίσκι.

Στο πλαίσιο αυτό το Landgericht Hamburg ζητεί από το Δικαστήριο να ερμηνεύσει την εφαρμοστέα στα αλκοολούχα ποτά κανονιστική ρύθμιση της Ένωσης περί των καταχωρισμένων γεωγραφικών ενδείξεων [1].

Με τη σημερινή απόφασή του το Δικαστήριο κρίνει, πρώτον, ότι από το γράμμα, την οικονομία και τον σκοπό του κανονισμού προκύπτει ότι, προκειμένου να διαπιστωθεί ότι υφίσταται «έμμεση εμπορική χρήση» μιας καταχωρισμένης γεωγραφικής ενδείξεως, πρέπει το επίμαχο στοιχείο να χρησιμοποιείται σε μορφή είτε πανομοιότυπη με την εν λόγω ένδειξη είτε παρόμοια από φωνητικής ή οπτικής απόψεως. Επομένως, δεν αρκεί το στοιχείο αυτό να είναι ικανό να προκαλέσει στο ενδιαφερόμενο κοινό οποιονδήποτε συνειρμό σχετικό με την ως άνω ένδειξη ή με την οικεία γεωγραφική περιοχή.    

Δεύτερον, το Δικαστήριο κρίνει ότι το αποφασιστικό κριτήριο προκειμένου να διαπιστωθεί αν υφίσταται «υπαινιγμός» της προστατευομένης γεωγραφικής ενδείξεως είναι το αν ο μέσος Ευρωπαίος καταναλωτής που έχει τη συνήθη πληροφόρηση και είναι ευλόγως προσεκτικός και ενημερωμένος, έχοντας προ οφθαλμών την επίδικη ονομασία, ανακαλεί απευθείας στη μνήμη του, ως εικόνα αναφοράς, το εμπόρευμα το οποίο νομίμως φέρει την προστατευόμενη γεωγραφική ένδειξη. Στο εθνικό δικαστήριο εναπόκειται να εκτιμήσει το ζήτημα αυτό, λαμβάνοντας υπόψη, ενδεχομένως, το αν περιλαμβάνεται στην αμφισβητούμενη ονομασία μέρος έστω μιας προστατευομένης γεωγραφικής ενδείξεως, τη φωνητική ή οπτική ομοιότητα της εν λόγω ονομασίας με την ως άνω ένδειξη, ή ακόμη την εννοιολογική συνάφεια μεταξύ της ονομασίας και της ενδείξεως αυτής. Για την ως άνω εκτίμηση δεν πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το πλαίσιο στο οποίο εντάσσεται το επίμαχο στοιχείο και, ιδίως, το γεγονός ότι αυτό συνοδεύεται από διευκρίνιση σχετικά με την πραγματική καταγωγή του οικείου προϊόντος.

Κατά συνέπεια, εν προκειμένω, εναπόκειται στο εθνικό δικαστήριο να εξακριβώσει αν ο μέσος Ευρωπαίος καταναλωτής ανακαλεί απευθείας στη μνήμη του την προστατευόμενη γεωγραφική ένδειξη «Scotch Whisky» όταν έχει προ οφθαλμών παρόμοιο προϊόν που φέρει την ονομασία «Glen».

Αντιθέτως, δεν αρκεί να προκαλεί το επίμαχο στοιχείο στο ενδιαφερόμενο κοινό οποιονδήποτε συνειρμό σχετικό με την προστατευόμενη γεωγραφική ένδειξη ή με την οικεία γεωγραφική περιοχή. Μια τέτοια ερμηνεία της έννοιας του «υπαινιγμού» θα έθιγε τον σκοπό του κανονισμού, που είναι να «διασφαλισθεί μια πιο συστηματική προσέγγιση στη νομοθεσία που διέπει τα αλκοολούχα ποτά».

Τέλος, τρίτον, το Δικαστήριο κρίνει ότι, για να εκτιμηθεί αν υφίσταται «ψευδής ή παραπλανητική ένδειξη», απαγορευόμενη από τον κανονισμό, δεν πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το πλαίσιο εντός του οποίου χρησιμοποιείται το επίμαχο στοιχείο. Η επίτευξη των σκοπών του κανονισμού, ιδίως η προστασία των καταχωρισμένων γεωγραφικών ενδείξεων προς το συμφέρον των καταναλωτών, αλλά και των επιχειρηματιών, που επιβαρύνονται με μεγαλύτερα έξοδα προκειμένου να εγγυηθούν την ποιότητα των προϊόντων, θα διακυβευόταν αν η ως άνω προστασία μπορούσε να περιοριστεί για τον λόγο ότι αναγράφονται συμπληρωματικές πληροφορίες δίπλα σε μια ψευδή ή παραπλανητική ένδειξη.

---

---

[1] Κανονισμός (EK) 110/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Ιανουαρίου 2008, σχετικά με τον ορισμό, την περιγραφή, την παρουσίαση, την επισήμανση και την προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων των αλκοολούχων ποτών και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΟΚ) 1576/89 του Συμβουλίου (ΕΕ 2008, L 39, σ. 16).