Δεν συνιστά «παραπλανητική παράλειψη» το γεγονός ότι δεν παρέχονται στον καταναλωτή πληροφορίες σχετικά με τις συνθήκες των δοκιμών που οδήγησαν στην ενεργειακή κατάταξη των ηλεκτρικών σκουπών

Επιπλέον, οι προμηθευτές και οι λιανοπωλητές ηλεκτρικών σκουπών δεν μπορούν να χρησιμοποιούν συμπληρωματικές ετικέτες οι οποίες επαναλαμβάνουν ή διευκρινίζουν τις πληροφορίες που περιλαμβάνονται στο ενεργειακό σήμα όταν τούτο μπορεί να παραπλανήσει τον καταναλωτή ή να του δημιουργήσει σύγχυση όσον αφορά την κατανάλωση ενέργειας

Από 1ης Σεπτεμβρίου 2014 όλες οι ηλεκτρικές σκούπες που πωλούνται εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να φέρουν ενεργειακό σήμα, οι λεπτομέρειες εφαρμογής του οποίου ορίζονται ειδικότερα από την Επιτροπή με κανονισμό που συμπληρώνει την οδηγία περί του ενεργειακού σήματος[1]. Με το σήμα αυτό σκοπείται ιδίως η ενημέρωση των καταναλωτών για το επίπεδο της ενεργειακής αποδόσεως και των επιδόσεων καθαρισμού της ηλεκτρικής σκούπας.

Η εταιρία Dyson εμπορεύεται ηλεκτρικές σκούπες που λειτουργούν χωρίς σακούλα συλλογής σκόνης, ενώ η εταιρία BSH εμπορεύεται, υπό τα σήματα Siemens και Bosch, ηλεκτρικές σκούπες που λειτουργούν με τον κλασικό τρόπο, δηλαδή με σακούλα συλλογής σκόνης.

Η Dyson αμφισβητεί το ενεργειακό σήμα των ηλεκτρικών σκουπών που διατίθενται στο εμπόριο από την BSH. Το εν λόγω σήμα αντικατοπτρίζει τα αποτελέσματα δοκιμών ενεργειακής αποδόσεως που πραγματοποιήθηκαν με κενή σακούλα, σύμφωνα με τον κανονισμό. Η Dyson εκτιμά ότι το ενεργειακό σήμα των εν λόγω ηλεκτρικών σκουπών παραπλανά τον καταναλωτή λόγω του ότι, υπό συνήθεις συνθήκες χρήσεως, οι πόροι της σακούλας φράσσονται όταν αυτή γεμίζει σκόνη, οπότε ο κινητήρας πρέπει να αναπτύξει μεγαλύτερη ισχύ για να διατηρήσει η σκούπα την ίδια απορροφητική ικανότητα. Οι ηλεκτρικές σκούπες τις οποίες πωλεί η Dyson, που λειτουργούν χωρίς σακούλα συλλογής σκόνης, δεν επηρεάζονται από την ως άνω απώλεια ενεργειακής αποδόσεως υπό συνήθεις συνθήκες χρήσεως[2].

Η Dyson άσκησε αγωγή κατά της BSH ενώπιον του rechtbank van koophandel te Antwerpen (εμποροδικείου Αμβέρσας, Βέλγιο). Το τελευταίο ερωτά το Δικαστήριο αν συνιστά «παραπλανητική παράλειψη», βάσει της οδηγίας για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές[3], το γεγονός ότι δεν παρέχονται στον καταναλωτή πληροφορίες σχετικά με τις συνθήκες των δοκιμών που οδήγησαν στην ενεργειακή κατάταξη που αναγράφεται στο ενεργειακό σήμα. Το rechtbank van koophandel te Antwerpen σημειώνει εξάλλου ότι η BSH απλώς συμμορφώνεται προς τις διατάξεις του κανονισμού.

Εξάλλου, το βελγικό δικαστήριο επισημαίνει ότι η BSH προσθέτει, δίπλα στο ενεργειακό σήμα, διάφορες ετικέτες ή διάφορα σύμβολα που δεν προβλέπονται από τον κανονισμό, ήτοι μια πράσινη ετικέτα με την ένδειξη «Energy A», μια πορτοκαλί ετικέτα με την ένδειξη «AAAA Best rated: A in all classes» και μια μαύρη ετικέτα που απεικονίζει ένα χαλί με τη μνεία «Class A Performance». Διερωτάται, κατ’ ουσίαν, αν το δίκαιο της Ένωσης επιτρέπει μια τέτοια πρακτική.

Με τη σημερινή απόφασή του το Δικαστήριο κρίνει καταρχάς ότι η οδηγία και ο κανονισμός έχουν την έννοια ότι καμία πληροφορία σχετικά με τις συνθήκες υπό τις οποίες μετρήθηκε η ενεργειακή απόδοση των ηλεκτρικών σκουπών δεν μπορεί να προστίθεται στο ενεργειακό σήμα.

Συναφώς, το Δικαστήριο επισημαίνει ότι ο κανονισμός ορίζει ειδικότερα το σχέδιο και το περιεχόμενο της ετικέτας και προβλέπει ότι μόνο μια απεικόνιση του οικολογικού σήματος της ΕΕ μπορεί να προστίθεται σε αυτή. Σκοπός της ως άνω ομοιόμορφης χρήσεως των σημάτων αυτών είναι να καθίσταται ευχερέστερη η σύγκριση των αναγραφόμενων πληροφοριών, προς όφελος του τελικού χρήστη. Ο κανονισμός αντιτίθεται, επομένως, στην προσθήκη στο ενεργειακό σήμα άλλων στοιχείων πέραν της απεικονίσεως του οικολογικού σήματος της ΕΕ, περιλαμβανομένης κάθε πληροφορίας σχετικής με τις συνθήκες υπό τις οποίες πραγματοποιούνται οι δοκιμές της ενεργειακής αποδόσεως των ηλεκτρικών σκουπών.  

Όσον αφορά την απουσία πληροφοριών περί των συνθηκών των δοκιμών σε άλλα σημεία πέραν του ενεργειακού σήματος, το Δικαστήριο διαπιστώνει ότι μια «εμπορική πρακτική» κατά την έννοια της οδηγίας για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές λογίζεται ως παραπλανητική μόνον αν οι πληροφορίες θεωρούνται ουσιώδεις. Ωστόσο, στον εξαντλητικό κατάλογο των πληροφοριών που πρέπει να περιέρχονται σε γνώση των καταναλωτών μέσω του ενεργειακού σήματος ο κανονισμός δεν περιλαμβάνει τη μνεία των συνθηκών των δοκιμών. Επομένως, μια τέτοια πληροφορία δεν μπορεί να λογίζεται ως ουσιώδης, η δε απουσία μνείας των συνθηκών πραγματοποιήσεως των σχετικών δοκιμών δεν μπορεί να συνιστά παραπλανητική παράλειψη.  

Στη συνέχεια, το Δικαστήριο εξετάζει αν ο κανονισμός αντιτίθεται στην απεικόνιση άλλων ετικετών ή συμβόλων που υπενθυμίζουν τις πληροφορίες οι οποίες απαριθμούνται στο ενεργειακό σήμα, όπως πράττει η BSH. Το Δικαστήριο διαπιστώνει ότι μια τέτοια απεικόνιση απαγορεύεται αν i) οι εν λόγω ετικέτες ή τα εν λόγω σύμβολα δεν ικανοποιούν τις απαιτήσεις της οδηγίας και ii) η ως άνω απεικόνιση ενδέχεται να παραπλανήσει τον τελικό χρήστη ή να του δημιουργήσει σύγχυση ως προς την κατανάλωση ενέργειας.

Το Δικαστήριο κρίνει ότι οι ετικέτες ή τα σύμβολα που θέτει η BSH στη συσκευασία των ηλεκτρικών σκουπών τις οποίες εμπορεύεται δεν ικανοποιούν τις απαιτήσεις της οδηγίας. Περαιτέρω, μολονότι εναπόκειται στο εθνικό δικαστήριο να προσδιορίσει αν τούτο συνεπάγεται τον κίνδυνο παραπλανήσεως του χρήστη, το Δικαστήριο τονίζει ότι το γεγονός ότι τα σύμβολα που χρησιμοποιεί η BSH δεν είναι από οπτικής απόψεως απολύτως ίδια με εκείνα που χρησιμοποιούνται στο ενεργειακό σήμα και ότι επαναλαμβάνουν την ίδια πληροφορία, χρησιμοποιώντας παράλληλα διαφορετικό σχέδιο, μπορεί να δώσει την εντύπωση ότι πρόκειται για διαφορετική πληροφορία.

---

[1] Κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 665/2013 της Επιτροπής, της 3ης Μαΐου 2013, που συμπληρώνει την οδηγία 2010/30/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά την επισήμανση της κατανάλωσης ενέργειας από ηλεκτρικές σκούπες (ΕΕ 2013, L 192, σ. 1).

[2] Η Dyson άσκησε επίσης προσφυγή ακυρώσεως ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με την οποία αμφισβήτησε το κύρος του κανονισμού (υπόθεση T-544/13). Το Δικαστήριο, αφού αναίρεσε την απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου της 11ης Νοεμβρίου 2015 στην υπόθεση αυτή (βλ. ΑΤ 133/15), ανέπεμψε την υπόθεση στο Γενικό Δικαστήριο προς επανεξέταση (βλ. απόφαση του Δικαστηρίου της 11ης Μαΐου 2017, Dyson κατά Επιτροπής, C-44/16 P). Το Γενικό Δικαστήριο δεν έχει ακόμη αποφανθεί.

[3] Oδηγία 2005/29/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές των επιχειρήσεων προς τους καταναλωτές στην εσωτερική αγορά και για την τροποποίηση της οδηγίας 84/450/ΕΟΚ του Συμβουλίου, των οδηγιών 97/7/ΕΚ, 98/27/ΕΚ, 2002/65/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και του κανονισμού (ΕΚ) 2006/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου («οδηγία για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές») (ΕΕ 2005, L 149, σ. 22).