Αμφίπολη: Βρέθηκε το μαρμάρινο κεφάλι της ανατολικής Σφίγγας

Οι ευχάριστες εκπλήξεις από την Αμφίπολη συνεχίζονται καθώς την Τρίτη ανακοινώθηκε πως σε κατώφλι του ταφικού μνημείου εντοπίστηκε και αποκαλύφθηκε το μαρμάρινο κεφάλι Σφίγγας. Το κεφάλι ταυτίζεται και αποδίδεται στον κορμό της ανατολικής Σφίγγας, όπου ήταν ένθετο!
Αναλυτικά:
Συνεχίζονται οι ανασκαφικές εργασίες από την ΚΗ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, στον Τύμβο Καστά, Αμφίπολης. Το Σάββατο (18/10) και τη Δευτέρα (20/10) προχώρησε η ανασκαφή σε όλη την επιφάνεια στο εσωτερικό του τέταρτου χώρου (4,5Χ6μ.)
και σε βάθος μέχρι 5,20 μ. από την κορυφή της θόλου.
Σήμερα, Τρίτη 21 Οκτωβρίου, πραγματοποιήθηκε δοκιμαστική τομή (2Χ2μ.), στην είσοδο του τέταρτου χώρου, και σε βάθος 0,45μ. Μπροστά στην είσοδο, στον χώρο αυτό, αποκαλύφθηκαν δυο τμήματα, από το δυτικό θυρόφυλλο, τα οποία και συνανήκουν. Το πρώτο έχει διαστάσεις 0,89Χ1,49Χ0,15 και το δεύτερο 0,89Χ1,30Χ0,15.
Επίσης, αποκαλύφθηκε το βόρειο τμήμα του μαρμάρινου κατωφλίου, το οποίο έχει συνολικά μήκος 2,15μ. πλάτος 1,6μ. και πάχος 0,25μ. Φέρει κυρτές βαθύνσεις, για την ένθεση των μεταλλικών τροχιών που διευκολύνουν την κίνηση των μαρμάρινων θυροφύλλων. Όπως προκύπτει από την συγκεκριμένη τομή, εδώ υπήρχε δάπεδο από πωρόλιθους, που έφεραν λευκό επίχρισμα. Εκατέρωθεν του κατωφλίου εντοπίστηκαν, κατά χώραν, οι πωρόλιθοι του δαπέδου. Στην ανατολική πλευρά της τομής το δάπεδο φαίνεται ότι έχει υποστεί καθίζηση, ενώ δυτικότερα το δάπεδο είναι κατεστραμμένο και οι λίθοι του πεσμένοι στο εσωτερικό της τομής.
Σε βάθος 0,15μ. από την επιφάνεια του κατωφλίου εντοπίστηκε και αποκαλύφθηκε το μαρμάρινο κεφάλι Σφίγγας.  Είναι ακέραιο με ελάχιστη θραύση στη μύτη. Έχει ύψος 0,60 μ. Το κεφάλι ταυτίζεται και αποδίδεται στον κορμό της ανατολικής Σφίγγας, όπου ήταν ένθετο. Στρέφεται προς την είσοδο και φέρει πόλο. Στο κάτω μέρος του λαιμού σώζεται ακέραιη η διατομή της έδρασης στο σημείο ένθεσης στον κορμό της. Έχει κυματιστούς βοστρύχους, που φέρουν ίχνη κόκκινου χρώματος, οι οποίοι πέφτουν στον αριστερό ώμο της, ενώ συγκρατούνται από λεπτή ταινία. Πρόκειται για γλυπτό εξαιρετικής τέχνης. Βρέθηκαν, επίσης, θραύσματα από τα φτερά των Σφιγγών.

Τις επόμενες ημέρες έχει προγραμματιστεί η αφαίρεση πεσμένων πωρόλιθων από το εσωτερικό του τρίτου χώρου  καθώς και των τμημάτων της θύρας. Συγχρόνως, θα ενισχυθούν οι υποστυλώσεις προκειμένου να συνεχιστεί η ανασκαφική έρευνα στην υπόλοιπη έκταση του  τρίτου χώρου.


Πολιτιστικοί φορείς της πόλης των Σερρών, με ανακοίνωσή τους τάσσονται στο πλευρό της επικεφαλής της ανασκαφικής ομάδας στην Αμφίπολη Κατερίνας Περιστέρη.
Συγκεκριμένα, χαρακτηρίζουν «ύβρις και συκοφαντία» τις επιθέσεις που δέχθηκε η κυρία Περιστέρη επειδή υποστήριξε ότι ο τάφος είναι Μακεδονικός και κατηγορήθηκε από πολλούς ότι παίζει «πολιτικά παιχνίδια».
Παράλληλα τάσσονται υπέρ της τακτικής που έχει εφαρμόσει η κυρία Περιστέρη και το υπουργείο Πολιτισμού για τη συνεχή ενημέρωση της πορείας των εργασιών στον τύμβο Καστά.
Αναλυτικά το κείμενο:
«ΑΝΑΣΚΑΦΗ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ
Η ενημέρωση και οι αντιδράσεις.
Ο ορυμαγδός των υπογραφών και των δημοσιευμάτων, που συνεχώς βλέπουν το φως της δημοσιότητας για την ανασκαφή της Αμφίπολης και το γεγονός ότι κάποια από αυτά στρέφονται ευθέως εναντίον των επιστημονικών απόψεων και της προσέγγισης που ακολουθεί η ανασκαφέας κ. Κατερίνα Περιστέρη μας ώθησαν στην διατύπωση της παρακάτω τοποθέτησης .
Η ελεύθερη έκφραση οποιασδήποτε άποψης και ιδιαίτερα της επιστημονικής άποψης, είναι δικαίωμα και ευθύνη αυτού που την εκφράζει.
Το να προσάπτεται στην κ.Κ. Περιστέρη η κατηγορία ότι υποκύπτει σε «πολιτικά παιχνίδια» υποστηρίζοντας ότι ο τάφος είναι Μακεδονικός αποτελεί ύβρι και συκοφαντία. Όπως κάποιοι έχουν το αναφαίρετο δικαίωμα να αποφαίνονται ότι ο τάφος είναι Ρωμαϊκός, το ίδιο δικαίωμα έχουν άλλοι, στηριζόμενοι σε δικά τους στοιχεία, να αναπτύσσουν τη δικιά τους θεωρία, πόσο μάλλον αν πρόκειται για την ίδια την ανασκαφέα η οποία έχει άμεση επαφή με τα ευρήματα.
Κατά τη γνώμη μας αυτό που συμβαίνει με τη διαχείριση της ανασκαφής στο λόφο Καστά είναι πρωτοποριακό για τα Ελληνικά αρχαιολογικά δεδομένα. Υπάρχει συνεχής ροή ενημέρωσης για την ανασκαφική πορεία, σε αντίθεση με τις ακραίες πρακτικές ορισμένων αρχαιολόγων να κρατούν «κλειδωμένα» τα ευρήματα για δεκαετίες, μέχρι να τα δημοσιεύσουν ή να κληροδοτήσουν τη δημοσίευσή τους στους απογόνους τους.
Το γεγονός της ανοικτής ενημέρωσης των πολιτών για την πορεία της ανασκαφής στο λόφο Καστά, με λόγο και εικόνα, έχει ως αποτέλεσμα την έμμεση συμμετοχή των πολιτών στο ανασκαφικό γίγνεσθαι, την εξοικείωση τους με τις αγωνίες και τους κόπους των ανασκαφέων, συμβάλλοντας ουσιαστικά στην εκπαίδευση του κοινού για το αρχαιολογικό έργο και τη σημασία του. Επιπλέον δίνει τη δυνατότητα ανάπτυξης μιας πρώτης συζήτησης, από επιστήμονες διαφόρων ειδικοτήτων και το κοινό, σε θέματα ιστορικά,πολιτιστικά,αναπτυξιακά κ.α. που βέβαια δεν αναιρούν σε καμία περίπτωση τον επιστημονικό διάλογο που θα ακολουθήσει με τις επίσημες ανακοινώσεις της ανασκαφέως, ίσως μάλιστα τον υποβοηθούν.
Άλλωστε στους κόπους και στη φορολογία των πολιτών στηρίζεται το αρχαιολογικό έργο, η σημασία του οποίου δεν περιορίζεται σε ένα αποστειρωμένο επιστημονικό περιβάλλον,αλλά είναι πολιτιστική, κοινωνική, αναπτυξιακή, ιστορική, εθνική, για αυτό και υπάρχει τεράστιο ενδιαφέρον από τους πολίτες της χώρας και ευτυχώς όχι «εθνικιστικός παροξυσμός».
Η Μακεδονία πράγματι είναι ευαίσθητη περιοχή με τα όσα συμβαίνουν γύρω της και αξίζει ιδιαίτερης προσοχής. Το Πανελλήνιο γνωρίζει πλέον ότι ο μεγαλύτερος ίσως αρχαιολογικός χώρος της κλασσικής αρχαιότητας στην Ελλάδα, η Αρχαία Αμφίπολη, αλλά και η ευρύτερη περιοχή της υπήρξαν για πολλά χρόνια πεδίο ανεξέλεγκτης δράσης αρχαιοκάπηλων, λόγω έλλειψης ουσιαστικού ενδιαφέροντος από την Πολιτεία.
Ευχόμαστε η σημαντική ανακάλυψη που συντελείται στο λόφο Καστά στην Αμφίπολη, να αποτελέσει αφορμή για έκφραση ουσιαστικού ενδιαφέροντος από την Πολιτεία, κοινωφελή ιδρύματα, φορείς, ολόκληρη την επιστημονική κοινότητα και τους απλούς πολίτες, αλλά επίσης να επηρεάσει θετικά τις ακολουθούμενες πρακτικές διαχείρισης του ανασκαφικού έργου και των ευρημάτων του.
Διά την Εταιρεία Μελέτης και Έρευνας της Ιστορίας των Σερρών (Ε.Μ.Ε.Ι.Σ.)
ο πρόεδρος Δημ. Δημούδης
Διά τον πολιτιστικό σύλλογο “Σερραίων Πολιτεία”
ο πρόεδρος καθηγητής Αριστοτέλης Νανιόπουλος»