H Γαλλία και το Λουξεμβούργο δεν μπορούν να εφαρμόσουν μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ στην παροχή ηλεκτρονικών βιβλίων, εν αντιθέσει προς τα συμβατικά βιβλία

Στη Γαλλία και στο Λουξεμβούργο, η παροχή ηλεκτρονικών (ή ψηφιακών) βιβλίων υπόκειται σε μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ. Έτσι, από 1ης Ιανουαρίου 2012, η Γαλλία και το Λουξεμβούργο εφαρμόζουν, αντιστοίχως, συντελεστή ΦΠΑ ύψους 5,5% και 3% στην παροχή ηλεκτρονικών βιβλίων.

Τα επίμαχα στην προκειμένη περίπτωση ηλεκτρονικά βιβλία είναι βιβλία που παρέχονται έναντι αντιτίμου μέσω τηλεφορτώσεως ή μεταδόσεως στο διαδίκτυο (streaming) από ιστοσελίδα, καθώς και βιβλία υπό ηλεκτρονική μορφή τα οποία μπορούν να προβληθούν σε υπολογιστή, «έξυπνο» τηλέφωνο, αναγνώστη ηλεκτρονικών βιβλίων ή άλλο σύστημα αναγνώσεως.

Η Επιτροπή ζητεί από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης

να διαπιστώσει ότι, εφαρμόζοντας μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ στην παροχή ηλεκτρονικών βιβλίων, η Γαλλία και το Λουξεμβούργο παρέβησαν τις υποχρεώσεις που υπέχουν δυνάμει της οδηγίας για τον ΦΠΑ[1]. ΄

Με τις σημερινές του αποφάσεις, το Δικαστήριο κάνει δεκτές τις προσφυγές λόγω παραβάσεως που άσκησε η Επιτροπή.

Το Δικαστήριο επισημαίνει, καταρχήν, ότι μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ μπορεί να εφαρμοστεί μόνο στις παραδόσεις αγαθών και τις παροχές υπηρεσιών που ορίζονται στο παράρτημα ΙΙΙ της οδηγίας για τον ΦΠΑ. Το παράρτημα αυτό αναφέρει, μεταξύ άλλων, την «παροχή βιβλίων, κάθε υλικού υποθέματος». Ως εκ τούτου, το Δικαστήριο καταλήγει στο συμπέρασμα ότι ο μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ εφαρμόζεται επί της παροχής βιβλίου με υλικό υπόθεμα. Καίτοι, βεβαίως, προκειμένου να διαβαστεί ένα ηλεκτρονικό βιβλίο, προϋποτίθεται η ύπαρξη υλικού υποθέματος (όπως ο ηλεκτρονικός υπολογιστής), τέτοιου είδους υπόθεμα δεν παρέχεται μαζί με το ηλεκτρονικό βιβλίο, και, επιπλέον, το παράρτημα ΙΙΙ δεν περιλαμβάνει στο πεδίο εφαρμογής του την παροχή τέτοιου είδους βιβλίων.

Εξάλλου, το Δικαστήριο διαπιστώνει ότι η οδηγία για τον ΦΠΑ αποκλείει κάθε δυνατότητα εφαρμογής μειωμένου συντελεστή στις «ηλεκτρονικά παρεχόμενες υπηρεσίες». Κατά το Δικαστήριο, η παροχή ηλεκτρονικών βιβλίων συνιστά τέτοιου είδους υπηρεσία. Το Δικαστήριο απορρίπτει το επιχείρημα κατά το οποίο η παροχή ηλεκτρονικών βιβλίων αποτελεί παράδοση αγαθών (και όχι υπηρεσία). Συγκεκριμένα, αποκλειστικώς και μόνον το υλικό υπόθεμα το οποίο καθιστά δυνατή την ανάγνωση των ηλεκτρονικών βιβλίων μπορεί να χαρακτηριστεί ως «ενσώματο αγαθό», τέτοιο όμως υπόθεμα ελλείπει κατά την παροχή ηλεκτρονικών βιβλίων.

Επίσης, η Επιτροπή προσάπτει στο Λουξεμβούργο ότι εφήρμοσε εξαιρετικά μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ ύψους 3%, μολονότι η οδηγία για τον ΦΠΑ απαγορεύει, καταρχήν, συντελεστές ΦΠΑ χαμηλότερους του 5%. Το Δικαστήριο υπενθυμίζει ότι, κατά την οδηγία για τον ΦΠΑ, κράτος μέλος μπορεί να εφαρμόζει συντελεστές ΦΠΑ χαμηλότερους του 3%, υπό τον όρο, μεταξύ άλλων, οι μειωμένοι αυτοί συντελεστές να συνάδουν προς το δίκαιο της Ένωσης. Δεδομένου ότι το Δικαστήριο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η εφαρμογή μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ στην παροχή ηλεκτρονικών βιβλίων δεν συνάδει προς την οδηγία για τον ΦΠΑ, ο όρος περί συμβατότητας προς το δίκαιο της Ένωσης δεν πληρούται, με αποτέλεσμα το Λουξεμβούργο να μην μπορεί να εφαρμόσει εξαιρετικά μειωμένο συντελεστή ύψους 3% στην παροχή ηλεκτρονικών βιβλίων.

Οι σημερινές αποφάσεις του Δικαστηρίου ουδόλως εμποδίζουν τα κράτη μέλη να θεσπίσουν μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ για τα βιβλία με υλικό υπόθεμα, όπως, μεταξύ άλλων, τα συμβατικά βιβλία.

---

[1] Οδηγία 2006/112/ΕΚ του Συμβουλίου, της 28ης Νοεμβρίου 2006, σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας (ΕΕ L 347, σ. 1).