προς την Ευρώπη. Οπως δηλώνει η ίδια στο «protothema.gr», αποτελεί ευσεβή της πόθο «να δω όλες τις χώρες της Ε.Ε., όχι μόνο την Ελλάδα, να δέχονται μετανάστες».
- Κατά την επίσκεψή σας στο Κέντρο Πρώτης Υποδοχής Παράνομων Μεταναστών της Λέσβου ακούσατε τον Ελληνα υπουργό Ναυτιλίας να ζητά αύξηση στην ευρωπαϊκή βοήθεια για το Μεταναστευτικό. Θα εισακουστεί το αίτημα του κ. Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη;
Η Ευρωπαϊκή Ενωση ήδη υποστηρίζει με εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ το ελληνικό σύστημα - και μιλάω αποκλειστικά και μόνο για την ενίσχυση που αφορά στην αντιμετώπιση του μεταναστευτικού ζητήματος. Θυμίζω ότι τα εν λόγω κονδύλια είναι χρήματα από το κοινό ταμείο όλων των χωρών της Ευρώπης, δεν είναι δικά μου, ούτε τα διαχειρίζομαι εγώ, κατά τα προσωπικά μου γούστα. Είναι χρήματα των Ευρωπαίων φορολογουμένων και ο δικός μας ρόλος είναι να επιθεωρούμε, να ελέγχουμε αν επενδύονται σωστά. Προκειμένου να συνεχίσουμε να βοηθούμε την Ελλάδα θα πρέπει να διαπιστώσουμε ότι τα κεφάλαια χρησιμοποιούνται ορθά, ότι καλύπτουν τις ανάγκες - και αυτά είναι τα ζητήματα που συζητώ με τους αρμόδιους υπουργούς. Θεωρώ ότι δεν είναι δίκαιο να λέτε ότι δεν σας βοηθούμε αρκετά. Το τελευταίο διάστημα, απ’ όσο θυμάμαι, έχουμε δώσει περί τα 500 εκατ. ευρώ στην Ελλάδα μόνο για το Μεταναστευτικό.
- Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που έχει δημοσιοποιήσει η Ε.Ε., υπάρχουν τέσσερα προγράμματα σχετικά με το Μεταναστευτικό (για τη φύλαξη των εξωτερικών συνόρων, τους πρόσφυγες, την ενσωμάτωση των μεταναστών και την απέλασή τους), από τα οποία η Ελλάδα έχει λάβει συνολικά περί τα 375 εκατ. ευρώ κατά το διάστημα 2007-13. Ενώ όμως το πρόβλημα παραμένει οξύ, σε ορισμένες περιπτώσεις η χρηματοδότηση μειώνεται. Πώς το εξηγείτε αυτό;
Για να πάρουμε ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα, το 2012 η Ελλάδα έλαβε περίπου 45 εκατ. ευρώ από το κονδύλι για τα εξωτερικά σύνορα της Ε.Ε. και συγκριτικά η Ιταλία 53 εκατ. Την επόμενη χρονιά εσείς πήρατε 44 εκατ. και οι Ιταλοί 84,6 εκατ. ευρώ. Η οικονομική ενίσχυση της Ιταλίας αυξήθηκε τόσο πολύ διότι η πίεση προς τα σύνορα της συγκεκριμένης χώρας από το μεταναστευτικό ρεύμα πολλαπλασιάστηκε αντιστοίχως. Τα κονδύλια εμφανίζουν αναλογικές διακυμάνσεις. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχει και ένας πολύ σοβαρός παράγοντας που συνεκτιμάται: η απορρόφηση της οικονομικής ενίσχυσης. Σε αυτό τον τομέα οι Ελληνες είχατε μια κακή παράδοση.
- Τι εννοείτε;
Η Ευρωπαϊκή Ενωση δεν μπορεί να στέλνει απλώς μια επιταγή στην Ελλάδα. Πρέπει να ελέγχουμε αν τα χρήματα έχουν χρησιμοποιηθεί για τον συγκεκριμένο σκοπό που δίνονται. Αν, για παράδειγμα, σας δίνουμε χρήματα για να βοηθήσουμε στη δημιουργία κέντρων υποδοχής για τους μετανάστες, αυτά πρέπει να υπάρχουν και έτσι να βλέπουμε ότι το όλο σύστημα λειτουργεί.
- Ποια είναι τα κριτήρια που εφαρμόζετε για την κατανομή των κονδυλίων μεταξύ των χωρών που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή του μεταναστευτικού ρεύματος προς την Ε.Ε.;
Το βασικό κριτήριο είναι οι ιδιαίτερες ανάγκες, όπως και η δυνατότητα απορρόφησης των κονδυλίων. Η Ελλάδα έχει χάσει πολλά χρήματα κατά το παρελθόν, ακριβώς επειδή δεν τα επένδυσε όπως θα έπρεπε, λόγω της έλλειψης συντονισμού μεταξύ των εμπλεκόμενων υπουργείων. Και ό,τι έγινε πριν από μερικά χρόνια μπορεί να επηρεάζει αυτό που γίνεται αργότερα. Γενικώς, η κατανομή των κονδυλίων της οικονομικής ενίσχυσης που λαμβάνει όχι μόνο η Ελλάδα, αλλά κάθε κράτος-μέλος υπάγεται σε αυτό που ονομάζουμε «shared management», όπως προβλέπεται από τη νομοθεσία της Ε.Ε.
- Πώς θα περιγράφατε τις σχέσεις της Ε.Ε. με την Τουρκία, ειδικά στο μεταναστευτικό ζήτημα;
Εχουμε κάνει σημαντικές προόδους τελευταία. Εχει υπογραφεί συμφωνία ανάμεσα στην Ε.Ε. και την Τουρκία και απομένει μόνο η τυπική έγκρισή της από το τουρκικό κοινοβούλιο ώστε να προσλάβει την πλήρη θεσμική της ισχύ. Με βάση αυτή, διευκολύνεται η διαδικασία επιστροφής των μεταναστών που περνούν παράνομα στο έδαφος της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Εκτός από την Τουρκία προσπαθούμε να συνεννοηθούμε με αρκετές άλλες χώρες της περιοχής, όπως το Μαρόκο, η Τυνησία, η Λιβύη, κράτη στην περιοχή σας που μπορεί να μην επηρεάζουν την ελληνική κατάσταση, παίζουν όμως σημαντικό ρόλο στο μεταναστευτικό ρεύμα προς την Ε.Ε. γενικότερα.
- Ποια ακριβώς είναι η οικονομική ενίσχυση που προσφέρει η Ευρωπαϊκή Ενωση στην Τουρκία για τον έλεγχο της μετανάστευσης;
Εξ όσων γνωρίζω, πρόκειται για βοήθεια που αφορά σε εγκαταστάσεις όπου συγκεντρώνονται μετανάστες, για τις ανάγκες φιλοξενίας, περίθαλψής τους κ.λπ. Δεν γνωρίζω τα ακριβή ποσά που δίνονται γι’ αυτό τον σκοπό, θα έλεγα όμως ότι πρόκειται για ενίσχυση ανθρωπιστικού χαρακτήρα. Αυτό ισχύει πιθανότατα για τους πρόσφυγες από τη Συρία, δεν πιστεύω όμως ότι η Ε.Ε. δίνει χρήματα για τα τουρκικά κέντρα υποδοχής ή κράτησης μεταναστών.
- Σύμφωνα με τη Frontex, οι Τούρκοι είναι αυτοί που διευκολύνουν με διάφορους τρόπους και κατ’ ουσίαν ωθούν τους μετανάστες προς τα ελληνικά σύνορα. Επομένως, στην πράξη δεν φαίνονται και τόσο συνεργάσιμοι με την Ε.Ε. - παρά την οικονομική ενίσχυση που λαμβάνουν. Αυτό δεν είναι παράδοξο;
Αυτό που ξέρω είναι ότι οι Τούρκοι έχουν δεχτεί περί το ένα εκατομμύριο Σύρους στα προσφυγικά κέντρα που έχουν δημιουργήσει. Πολλοί από αυτούς ζουν εκεί επί πολύ καιρό. Το αν οι Τούρκοι τους ωθούν προς την Ελλάδα δεν το γνωρίζω, αυτά είναι ζητήματα πολιτικής και εκφεύγει της δικής μου αρμοδιότητας να εκφέρω άποψη.
- Γενικά, ποια είναι η φιλοσοφία της Ε.Ε. για την αντιμετώπιση του Μεταναστευτικού;
Καταρχήν, υπάρχει το ζήτημα των προσφύγων. Οποιοσδήποτε μπορεί να ζητήσει άσυλο στην Ε.Ε. Αυτό που οφείλουμε να κάνουμε είναι να πάρουμε μια συνέντευξη από τον αιτούντα, να τον ακούσουμε προσεκτικά και κατόπιν να αξιολογήσουμε το αίτημά του. Αν, π.χ., προσπαθεί να διαφύγει από ένα αυταρχικό, δικτατορικό καθεστώς ή να σωθεί από έναν πόλεμο, η ασυλία είναι κάτι που θα πρέπει να του χορηγηθεί. Το επόμενο στάδιο είναι η ενσωμάτωση του συγκεκριμένου ατόμου στην κοινωνία. Στην περίπτωση που ο επίδοξος μετανάστης προέρχεται από ένα περιβάλλον με μεγάλες δυσκολίες αλλά δεν συντρέχει επείγων λόγος να γίνει δεκτός, τότε θα πρέπει να σταλεί πίσω στην πατρίδα του. Αυτό, όμως, δεν είναι πάντοτε εύκολο, διότι υπάρχουν πάρα πολλοί άνθρωποι που δεν έχουν έγγραφα. Η Ε.Ε. προσπαθεί να έχει διαρκή συνεργασία με τις χώρες από τις οποίες ξεκινά η μεταναστευτική ροή, άλλοτε με επιτυχία και άλλοτε όχι.
- Τελικά, η Ε.Ε. θέλει να είναι ανοιχτή στους μετανάστες ή όχι;
Θα πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι η Ευρώπη γερνά και -στις περισσότερες χώρες- βρίσκεται σε δημογραφική κατωφέρεια. Χρειαζόμαστε ανθρώπους για να εργαστούν στην Ε.Ε., επομένως θα πρέπει να είμαστε ανοιχτοί καταρχήν στην εργατική μετανάστευση μακροπρόθεσμα. Επομένως, οι μετανάστες μπορεί να θεωρηθούν ένα εν δυνάμει σημαντικό «περιουσιακό στοιχείο» της Ε.Ε. Επί του παρόντος, όμως, αντιμετωπίζονται κυρίως ως πρόβλημα και είναι δεδομένο ότι υπάρχουν διχογνωμίες σχετικά με το όλο ζήτημα. Παρ’ όλα αυτά, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι μετανάστες υπάρχουν, κατά εκατομμύρια μάλιστα, σε όλο τον κόσμο, δεν έρχονται μόνο στην Ευρώπη. Βέβαια όταν μεγάλες μάζες ανθρώπων έρχονται να προστεθούν σε μια κοινωνία που αντιμετωπίζει ήδη σοβαρά προβλήματα, ακριβώς δηλαδή όπως η Ελλάδα, η Ε.Ε. προσπαθεί να βοηθήσει. Γιατί είμαστε απολύτως ενήμεροι για την κατάσταση που επικρατεί στη χώρα σας.
- Υπάρχει πιθανότητα αναθεώρησης του Κανονισμού «Δουβλίνο II», που έχει επανειλημμένως χαρακτηριστεί άδικη για την Ελλάδα;
Η Συμφωνία του Δουβλίνου έχει ήδη αναθεωρηθεί, ειδικά για τα ζητήματα χορήγησης ασυλίας σε μετανάστες. Επρεπε να διευρυνθούν ορισμένες διατάξεις που αφορούν, π.χ., στην προστασία των παιδιών. Η Κομισιόν πρότεινε να υπάρχουν δικλίδες απενεργοποίησης του «Δουβλίνου II», υπήρξαν όμως 25 κράτη-μέλη που καταψήφισαν αυτή την πρόταση. Η αρχή της «πρώτης χώρας εισόδου η οποία έχει την τελική ευθύνη για τη χορήγηση ή μη ασύλου» είναι κάτι στο οποίο εμμένουν τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. Συνεπώς, η συμφωνία δεν πρόκειται να αναθεωρηθεί.
- Εσείς, προσωπικά, θεωρείται ότι το «Δουβλίνο II», μια συμφωνία που επιτρέπει σε όλα τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. να στέλνουν στην Ελλάδα όσους μετανάστες θεωρούν ανεπιθύμητους, είναι δίκαιο;
Υπάρχει η εντύπωση ότι το «Δουβλίνο II» είναι άδικο, επειδή πολλοί άνθρωποι θα ήθελαν να πάνε κάπου αλλού και όχι να μείνουν στην πρώτη χώρα που τους χορήγησε άσυλο, όπως ισχύει για πάρα πολλούς μετανάστες οι οποίοι «εγκλωβίζονται» στην Ελλάδα. Παρ’ όλα αυτά, η χώρα σας δεν είναι ανάμεσα σε εκείνες που δέχονται τους περισσότερους μετανάστες για εγκατάσταση, είναι 12η στον κατάλογο. Αν δείτε τους αριθμούς, οι χώρες που δέχονται τους περισσότερους μετανάστες είναι η Γερμανία, η Σουηδία, η Γαλλία, η Βρετανία, η Ιταλία, το Βέλγιο, η Ολλανδία κ.ά. - και κατόπιν εμφανίζεται το όνομα της Ελλάδας. Ωστόσο, πιστεύω ότι στο μέλλον πρέπει να βρούμε ένα νέο πλαίσιο διαχείρισης του μεταναστευτικού ζητήματος και ότι οπωσδήποτε όλες οι χώρες της Ε.Ε. οφείλουν να συμπαρασταθούν στην Ελλάδα προκειμένου να ανακουφιστεί από το βάρος ενός τόσο μεγάλου αριθμού μεταναστών. Βέβαια, κανείς δεν έχει την εξουσία να εξαναγκάσει τα κράτη να δέχονται περισσότερους μετανάστες.
- Οι ξενοφοβικές, εθνικιστικές και ευρωσκεπτικιστικές τάσεις ενισχύονται. Το φαινόμενο αυτό πώς επηρεάζει τη μεταναστευτική πολιτική της Ε.Ε;
Η Χρυσή Αυγή και διάφορα άλλα κόμματα που κινούνται σε παρόμοια ιδεολογικά μονοπάτια επηρεάζουν τη γενικότερη ατζέντα της Ε.Ε. και διαμορφώνουν ένα συγκεκριμένο κλίμα, ότι δηλαδή «η μετανάστευση είναι πρόβλημα», «οι μετανάστες είναι απειλή». Ωστόσο, δεν μας οδηγεί πουθενά η δαιμονοποίηση των μεταναστών. Εμείς, ως δημοκρατική Ευρώπη, έχουμε υποχρέωση να βοηθήσουμε τους μετανάστες - εκτός του ότι τους χρειαζόμαστε. Η Χρυσή Αυγή κερδίζει έδαφος, κυρίως λόγω της κρίσης και του κλίματος της απογοήτευσης, της οργής και της αναζήτησης εύκολων λύσεων. Αυτό που χρειάζεται είναι ισχυρή και στιβαρή ηγεσία εκ μέρους των υπόλοιπων πολιτικών παρατάξεων. Πρέπει οι υπόλοιποι ηγέτες να ορθώσουν ανάστημα και να αντιμετωπίσουν ευθαρσώς την κατάσταση: «Ναι, το Μεταναστευτικό είναι πρόβλημα, αλλά πρέπει να το αντιμετωπίσουμε με υπευθυνότητα». Προσωπικά, απευθύνω έκκληση για πιο ισχυρή ηγεσία.
- Η θητεία σας ολοκληρώνεται τον Νοέμβριο. Αν είχατε τη δυνατότητα να αλλάξετε ένα και μόνο πράγμα στην Ε.Ε. προτού αφυπηρετήσετε ως επίτροπος, ποιο θα ήταν αυτό;
Ιδανικά θα ήθελα να δω όλες τις χώρες της Ε.Ε. να λένε «εντάξει, θα δεχόμαστε και εμείς πρόσφυγες». Αυτό θα ήταν μια πραγματικά γνήσια ευρωπαϊκή προσέγγιση στο πρόβλημα.
protothema.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου